Kalka: Szkic o N.

wyzwanie: pijawka, powtórzenie

Młody N. przychodzi na cmentarz i siada pod drzewem. Drzewo jest stare, zmurszałe, zdecydowanie chyli się ku upadkowi. Kilka gałęzi już się odłamało, burząc swoim ciężarem niestabilny ceglany mur oddzielający wschodnią stronę cmentarza od lasu. N. lubi patrzeć na tonące w jesiennych liściach kruszyny cegieł.

Kanciastość obserwowanego spod drzewa świata o czymś mu przypomina.

– On się bał krawędzi.

N. wzdryga się, gdy wyłom w murku porusza się i okazuje jego dawnym przyjacielem. W zapadającym zmroku widać wyraźnie tylko jego jasne włosy i bladą twarz, a i tak trudno uwierzyć, że N. nie zauważył wcześniej jego obecności.

– Wcale się nie zmieniłeś – mówi cicho, przyglądając mu się uważnie i próbując sobie przypomnieć, kiedy właściwie się widzieli. – Co tu robisz?

– On się bał krawędzi – powtarza przyjaciel.

N. odwraca wzrok.

– Możliwe.

Wysoko nad nimi szeleszczą ostatnie trzymające się na gałęziach liście, ale w dole, pod zmurszałym drzewem wydaje się, że noc jest całkowicie bezwietrzna. I chłodna, choć może to wina osłoniętej od słońca ziemi, do której N. lgnie jak dziecko do matki. Często przesuwa dłonią po czarnej ścieżce, nie dbając o czystość.

Przyjaciel siada obok niego i uśmiecha się łagodnie. N. nie pamięta, jak ma na imię. Wydaje mu się, że powinien pamiętać. Ale przyjaciel najwyraźniej o to nie dba, a N. w końcu wielu rzeczy ostatnimi czasy nie pamięta. Czasem zapomina nawet o sobie.

– Lubił też stawać nad przepaściami.

– Pamiętam – mówi N., dziwiąc się samemu sobie. Głos wydobywający się z jego gardła jest jakiś dziwny, zachrypnięty i całkowicie obcy. Dawno go nie używał. Teraz robi to tylko po to, by powstrzymać cudze wspomnienia. Nie ma ochoty słuchać nikogo. Chce ciszy.

– Wszyscy się dziwili, bo przecież bał się krawędzi. Te przepaście nijak do niego nie pasowały. A jednak ciągle nad nimi stawał…

– Przecież powiedziałem, że pamiętam – warczy N.

– Wiem, wiem – chłopak prezentuje w uśmiechu białe zęby i nagle wydaje się N. jakiś straszny. – Słyszałem, nie wściekaj się.

Przez chwilę siedzą bez słowa i N. prawie się uspokaja. Powieki zaczynają mu ciążyć.

– A pamiętasz tamtą noc nad jeziorem?

N. marszczy brwi. Nic nie pamięta.

– Trochę – burczy niepewnie.

– Stanął na pomoście i krzyczał, że ma pod nogami wszechświat.

Usta N. zaczynają drżeć, kąciki unoszą się lekko. Coś ściska go w gardle. Przecież nie pamiętał. Potrząsa głową i ściąga usta.

– Był pijany – rzuca niechętnie.

– Fakt, zawsze po pijaku chciał rządzić światem.

I nagle N. sobie przypomina, choć nie to, co od lat próbuje sobie przypomnieć. Zwraca się w stronę jasnych włosów i z jego gardła zaczyna się wydobywać śmiech. Śmiech jest pozbawiony radości, trochę histeryczny i jeszcze niepewny.

– Pijawka! – oznajmia odkrywczo. – Powiedział kiedyś, że musisz być Pijawką, bo nigdy nie dajesz mi spokoju. Raz się przyssałeś i do końca życia będę użerał się z tobą jak z jakimś robalem.

Jasne włosy robią się jeszcze jaśniejsze.

– Jestem Pijawką – potwierdzają. – I… I jestem. Jak to Pijawka, no wiesz. Możesz o mnie zapomnieć, ale to nie znaczy, że mnie już nie ma.

– Trzeba było potraktować cię ogniem – groźba N. nie wydaje się rzeczywista, gdy wypowiada ją tonem rozżalonego pięciolatka. – Po co wróciłeś?

Pijawka wzrusza ramionami.

– Wydawało mi się, że muszę ci o czymś przypomnieć.

N. stara się skupić. W ciemności z trudem dostrzega krawędzie nagrobków i ceglanego murku, wszystko stapia się w czarną masę pozbawioną kształtu. Mógłby się przestraszyć, na szczęście obok niego siedzi wciąż wyziębiony i jasny Pijawka. Z największym wysiłkiem N. koncentruje się więc na przyjacielu.

– Może o wyścigach? – rzuca na próbę, gdy w otchłani swojej pamięci odnajduje obraz siebie i Pijawki na torze.

– Może – Pijawka nie wydaje się przekonany. – Słuchaj, ile on mógł mieć lat, kiedy zabrałeś go na wyścigi? Powiedział, że asfalt rozciąga się pod nim jak wielka dziura kosmiczna, pamiętasz? Nie został nawet na trybunach, poszedł do domu.

Myśli N. krążą jeszcze wokół toru, więc nie od razu dociera do niego, o czym mówi Pijawka.

– Uparłeś się – burczy niechętnie. – Nie chciał, to nie został. To stara sprawa.

– Żałował potem – głos Pijawki jest cichy i smutny. – Żałował, że cię nie zobaczył.

Gdzieś daleko rozlega się szczekanie psa. Przez chwilę na niczym innym nie można się oprzeć, bo szczekanie wypełnia ciemność ze wszystkich stron. A potem nagle znów zapada cisza i N. nie potrafi się w niej odnaleźć. Jest aż nazbyt cicha, pozbawione nawet bicia serc i oddechów jego i Pijawki.

– Ja też wielu rzeczy potem żałowałem – wyznaje, żeby tylko przerwać ciszę. Już się nie złości na wspomnienia, trochę mu lżej na duszy, że wreszcie może z kimś porozmawiać. – Ale to już nieważne, przecież ja już nawet tego nie pamiętam.

Pijawka spuszcza głowę.

– Ja pamiętam wszystko. Nie mogę sobie tylko przypomnieć, jak miał na imię.

– Nie pamiętasz, jak miał na imię?

– Nie.

N. otwiera usta i gwałtownie je zamyka. Próbuje wstać, ale boleśnie uderza ręką o jakiś kamień i czym prędzej siada, by nie upaść na któryś z pomników. W tej części cmentarza nic nie rozprasza ciemności. Odległe światełka zniczy są złudne i bardziej przypominają gwiazdy niż ogień. Są tylko jasnymi punkcikami, do których nijak nie można dotrzeć.

– Nie pamiętasz?

– Nie – powtarza Pijawka i N. jest pewien, że zaciska zęby, bo w jego głosie słychać wyrzuty sumienia.

– Dziwne – mówi więc N. i zamyka oczy, starając się zebrać myśli. – Dlatego tu jesteś?

– Bo nie pamiętam? Nie. Chyba nie. Chyba chodziło mi o to, czego ty nie pamiętasz.

– Ach. Ach, no dobrze.

N. popada w zadumę. Kiedyś miał brata. To pamięta, tego jest pewien. Wszystko, co nastąpiło później, zaplątało się w jego głowie. A teraz Pijawka wyciąga to pomału i podaje mu na dłoni, N. nie wie już, co myśleć. Kiedy wydaje mu się, że wszystko jest już na swoim miejscu, otwiera oczy i kładzie dłoń na ramieniu Pijawki.

– Szkoda, że spadł.

Pijawka się odsuwa.

– Jak to? Nie pamiętasz?

– Czego?

– Przecież spadliście wtedy razem. On cię namówił.

– Nie. Pamiętałbym.

– Staliście nad krawędzią i on chciał latać.

– Nie. Coś ci się pomyliło.

– Spadliśmy wtedy razem.

Coś piecze N. pod powiekami. Zaczyna mrugać gwałtowanie i łapczywie chwytać w usta powietrze. Pijawka nic nie mówi. Może w końcu się odczepił.

* * *

Kiedy młody N. budzi się rano, jest przemarznięty i z trudem potrafi się poruszyć. Przez chwilę leży bez ruchu, a potem jego wzrok napotyka rozbity ceglany mur, którego krawędzie przypominają ludzki profil, i kupkę słomy zniesionej przez ptaki.

Przez chwilę wszystko pamięta, więc uśmiecha się i znowu tęskni za Pijawką.

A potem znika. Ale przecież to wiesz, byliśmy tam.                    

Pamiętasz?